ฟันคุด เป็นฟันแท้ที่ไม่สามารถขึ้นมาในช่องปาก อาจจะขึ้นมาได้เพียงบางส่วนหรือฝังอยู่ในกระดูกขากรรไกรทั้งซี่ บริเวณที่พบฟันคุดบ่อยที่สุด คือ ฟันกรามล่างซี่สุดท้าย ที่พบบ่อยบริเวณถัดมา จะเป็นฟันกรามบนซี่สุดท้าย ซึ่งอยู่ด้านในสุดของกระดูกขากรรไกรทั้งบนและล่างตามลำดับ ปกติแล้วฟันซี่นี้ควรจะขึ้นในช่วงอายุ 18 – 25 ปี ซึ่งอาจโผล่ขึ้นอยู่ในลักษณะตั้งตรง เอียง หรือนอนในแนวระนาบก็ได้

การผ่าฟันคุด เป็นหัตถการทางทันตกรรมที่มีความยุ่งยากกว่าการถอนฟันธรรมดา ดังนั้นสิ่งที่ควรทำ ภายหลังการผ่าฟันคุด มีดังนี้

1.กัดผ้าก๊อซแน่นๆ ไว้ประมาณ 1-2 ชั่วโมง หลังครบเวลาและคายผ้าก๊อซแล้ว อาจมีเลือดซึมออกมาจากแผล ให้พยายามกลืน แต่ในกรณีที่ออกมาจนกลืนไม่ทัน ให้กัดผ้าก๊อซสะอาดต่อไปได้อีก ขณะกัดผ้าก๊อซ พยายามกลืนเลือดและน้ำลายตลอดเวลา อย่าปล่อยให้ชุ่มเลือดหรือน้ำลายจนต้องบ้วนเลือดหรือน้ำลาย จนอาจทำให้ก้อนเลือดที่ปิดแผลหลุด ทำให้เลือดไหลออกมาได้

2.หลีกเลี่ยงการบ้วนน้ำแรงๆ หรือใช้ลิ้นไปสัมผัสบริเวณแผลผ่าฟันคุด เพราะจะไปรบกวนการแข็งตัวของเลือดหรืออาจจะทำให้ก้อนเลือดที่ปิดปากแผลหลุด

3.สามารถประคบน้ำแข็งที่บริเวณแก้มข้างที่ผ่าฟันคุด (ไม่ใช่การอมน้ำแข็ง) ใช้ความเย็นประคบบริเวณใน 24 ชั่วโมงแรก เพื่อช่วยลดอาการบวมบริเวณใบหน้า โดยการประคบ 15 นาทีและหยุดพัก 15 นาทีสลับกัน หลังการผ่าฟันคุด 3-4 วัน ให้ประคบอุ่น โดยการประคบ 20 นาที และหยุดพัก 20 นาที จะช่วยลดอาการบวมที่เกิดขึ้นเล็กน้อยได้

4.รับประทานอาหารอ่อน ในวันแรกๆ หลังผ่าฟันคุด งดอาหารแข็งหรืออาหารที่มีรสจัด

5.สามารถแปรงฟันได้ตามปกติ โดยอาจจะเลี่ยงบริเวณแผล เพื่อเป็นการลดจำนวนเชื้อแบคทีเรียภายในช่องปาก ที่อาจเป็นสามารถเป็นสาเหตุเสริมของอาการบวมหรืออักเสบได้

6.รับประทานยาแก้ปวดทันทีที่ยาชาจะหมดฤทธิ์ หรือตามที่ทันตแพทย์แนะนำอย่างเคร่งครัด

7.หากมีอาการปวดมาก ชา หรือมีเลือดไหลออกมาไม่หยุด ควรรีบกลับมาพบทันตแพทย์

8.กลับมาพบทันตแพทย์ตามนัด เพื่อตรวจแผลในช่องปากและตัดไหม โดยทั่วไปจะทำการนัด 5-7 วันหลังวันที่ผ่าฟันคุด

บทความที่เกี่ยวข้อง:

ทำไมจะต้องทำฟันกับคลินิกทันตกรรมในเครือของสไมล์เด็นทอลกรุ๊ปพัทยา คำแนะนำเมื่อเครื่องมือจัดฟันหลุดฉุกเฉิน ขั้นตอนการเตรียมตัวก่อนจัดฟัน คำแนะนำหลังทำครอบฟัน